دولت رانتیر و اسلام شیعی در انقلاب ایران*

Authors

تدا اسکاچپول

محمدتقی دلفروز

abstract

سرنگونی شاه ایران، پیروزی و روند انقلاب ایران بین سالهای 1977 و 1979 شگفتی ناظران خارجی را به همراه داشت، از دوستان آمریکایی شاه گرفته تا روزنامه‏نگاران و صاحب‏نظران سیاسی و اندیشمندان علوم اجتماعی از جمله افرادی نظیر خود من که به عنوان «متخصصین» انقلابات شناخته می‏شوند، همه ما با شگفتی و شاید ناباوری نظاره‏گر این وقایع بوده‏ایم. همچنین بعضی از ما تشویق شدیم تا به بررسی واقعیت‏های اجتماعی سیاسی ایران که در پس این وقایع نهفته‏اند، بپردازیم. برای من این بررسی غیرقابل اجتناب بود، زیرا انقلاب ایران از بعضی جنبه‏ها برایم پدیده‏ای خلاف قاعده و غیرعادی می‏نمود. بی گمان این انقلاب نوعی «انقلاب اجتماعی» است اما پدیدار شدن این انقلاب به ویژه در وقایعی که به سرنگونی شاه انجامید باعث به چالش کشیده شدن پیش‏بینی‏هایی شد که من در بررسی مقایسه‏ای ـ تاریخی انقلاب های فرانسه، روسیه و چین مطرح کرده بودم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آزمون‌پذیری نظریه دولت رانتیر در انقلاب های جهان اسلام ( مطالعه موردی ایران و مصر )

  The structural look at explaining the occurrence of revolutions within the framework revolutionary theory is one of the most important approaches of researchers to the field of revolutionary studies. With the advent of the Islamic Revolution in Iran, these scholars turned their attention to the revision of Iran's revolution.  One of the most prominent of these people in this approach is The...

full text

دولت رانتیر و انقلاب اسلامی در ایران

با کشف واستخراج نفت در اوایل قرن نوزدهم در ایران، دولتهای حاکم بر ایران بتدریج وارد شیوه ای جدید از حکومتداری شدند. شاهان قاجار به علت پایان دوران حکومتشان فرصت استفاده از درآمد نفت در اموراتشان را پیدا نکردند.اما با آغاز دوران حکومت پهلوی، بتدریج نفت نقشی اساسی در اقتصاد و سیاست پیدا کرد. در دوران رضاخان عواید نفتی قسمتی از درآمدهای دولت را تشکیل می داد و در کنار دیگر منابع درآمدی همچون مالیات...

15 صفحه اول

تاثیر دولت رانتیر بر فرایند خصوصی سازی؛ مطالعه موردی ایران بعد از انقلاب(1357 - 1397)

مقالۀ پیشِ رو درصدد است تا تأثیر دولت رانتیر بر فرایند خصوصی­سازی در ایران بعد از انقلاب سال 1357 را بررسی کند. در این راستا، سهم بودجه­ای شرکت­های دولتی از کل بودجه کشور به عنوان شاخص خصوصی­سازی و وابستگی چهل درصدی دولت به رانت حاصل از منابع طبیعی به عنوان شاخص دولت رانتیر در نظر گرفته شده است. بر این اساس پرسش اصلی مقاله عبارت است از این­که دولت رانتیر چه تأثیری بر فرایند خصوصی­سازی در ایران ب...

full text

دولت رانتیر و پروژه تأمین امنیت ملی

پرسش اصلی مؤلف در این نوشتار آن است که "در صورت شکل‏گیری دولتهای رانتیر، آیا چنین ساختی قادر به پرورش نیروهای اجماعی بدیل و انتقال مسالمت‏آمیز قدرت خواهد بود یا خیر؟" نظر به منفی بودن پاسخ پرسش فوق، مؤلف به تحلیل عملکرد دولت رانتیر در ایران پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که، بی‏توجهی به مقوله مهم "عدالت اجتماعی" و همچنین عدم پاسخ‏گویی دولت به نیازمندیهای ملت، ریشه در خصلت رانتیر بودن دولت...

full text

تاثیرجهانی شدن نئولیبرال بر دولت تحصیلدار(رانتیر)جمهوری اسلامی ایران

دولت های صادر کننده نفت از دهه 1340 با افزایش ناگهانی و تصاعدی درآمدهای نفتی، وپیشی گرفتن آن نسبت به درآمدهای سایر بخشهای اقتصاد رسما به دولتهای رانتیر (متکی به درآمدهای نفتی) تبدیل شدند. این وضعیت تا امروز وآینده قابل پیش بینی نیز همچنان ادامه دارد.پدیده فوق باعث تحول ساختارها ،تورم و گستردگی کارکردی دولت و در عین حال شگل گیری نوع منحصر به فرد رابطه حکومت با جامعه مدنی و جهان خارج شده است.بر ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه مطالعات راهبردی

Publisher: پژوهشکده مطالعات راهبردی

ISSN

volume 6

issue 19 2003

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023